ÇeÅŸitli basın yayın organlarında "nema sürprizi" baÅŸlıklı haberler yer almakta ve Tasarrufu TeÅŸvik Fonundan kendi isteÄŸi ile çıkanların devlet katkı payı ve nemasını alabileceklerine dair 28
ÇeÅŸitli basın yayın organlarında "nema sürprizi" baÅŸlıklı haberler yer almakta ve Tasarrufu TeÅŸvik Fonundan kendi isteÄŸi ile çıkanların devlet katkı payı ve nemasını alabileceklerine dair 28.02.2006 tarihli bir mahkeme kararı sendika adı zikredilerek kamuoyuna duyurulmaktadır. Ancak bu kararda bazı noktalar dikkat çekmektedir. Türkiye Kamu-Sen Hukuk Bürosu tarafından yapılan deÄŸerlendirmeye göre;
Zorunlu tasarruftan kendi isteÄŸi ile ayrılanların Devlet katkı payı ve nemalarının ödenmesi konusunda; idarece bir düzenleme yapılmadığı sürece; devlet katkı payı ve nemasının kendiliÄŸinden ödenmesi mümkün deÄŸildir.
Sistemden kendi istekleri ile çıkıp da; devlet katkı payı ve nemasını almayanların; mülkiyet hakkı niteliÄŸindeki bu haklarını almaları için dava açmaları gerekmektedir.
1-Tasarrufu teÅŸvik Fonundan, kendi isteÄŸi ile ayrılanları ilgilendiren söz konusu mahkeme kararı ilk deÄŸildir.
Konfederasyonumuza baÄŸlı; Türk Büro-Sen Sendikası üyesinin açmış olduÄŸu davada, Ankara 10. idare mahkemesi 29.12.2005 tarihli kararı ile; ilgilinin Devlet Katkı Payının ve 01.06.2000 tarihine kadar hesaplanacak nemasının, baÅŸvuru tarihinden itibaren iÅŸletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar vermiÅŸtir.(Ek-1)
2-Belirtilen kararlar idare mahkemesi kararı niteliÄŸinde olup, dava sahibi bakımından hukuki sonuç doÄŸuracaktır.Bunun dışında dava açmayanlar bakımından kendiliÄŸinden bir sonuç doÄŸurması mümkün deÄŸildir.
3-Danıştay'ın ilgili kararı onaması halinde ise; bir emsal karar ortaya çıkacaktır. Bu karar; münferiden açılacak davalarda emsal niteliÄŸi taşımakla birlikte, Danıştay dairelerinin birbirinden farklı karar verebilmeleri her zaman mümkündür.
Sonuç olarak; Zorunlu tasarruftan kendi isteÄŸi ile ayrılanların Devlet katkı payı ve nemalarının ödenmesi konusunda; idarece bir düzenleme yapılmadığı sürece; devlet katkı payı ve nemasının kendiliÄŸinden ödenmesi mümkün deÄŸildir.
Sistemden kendi istekleri ile çıkıp da; devlet katkı payı ve nemasını almayanların; mülkiyet hakkı niteliÄŸindeki bu haklarını almaları için dava açmaları gerekmektedir.
Konfederasyonumuza baÄŸlı sendikalar; üyelerine etkin ve kaliteli bir hukuk hizmeti saÄŸlamak amacı ile; Ä°dare Mahkemesi olan otuz iki ilde, avukatlarla sözleÅŸme imzalamıştır ve
Üyelerimiz; baÄŸlı oldukları sendika ÅŸube baÅŸkanlıklarına hukuki yardım talebi ile baÅŸvurmaları halinde; ilgili avukata yönlendirilmektedir.
ANKARA
10.Ä°DARE MAHKEMESÄ°
ESAS NO: 2005/2176
KARAR NO: 2005/2529
DAVACI : Hüseyin MuradoÄŸlu
Ä°dare Mahkemesi Yazı Ä°ÅŸleri Müdürü / MANÄ°SA
DAVALI : BaÅŸbakanlık Hazine MüsteÅŸarlığı - ANKARA
DAVANIN ÖZETÄ° : Davacının, 3417 sayılı Yasa uyarınca hesabında biriken
tasarruf miktarının (Devlet Katkısı) ve nemasının ödenmesi istemiyle yaptığı baÅŸvurusunun zımnen reddine iliÅŸkin iÅŸlemin iptali ile söz konusu tutarların yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETÄ° : 3417 sayılı Yasanın 6.maddesi uyarınca tesis edilen iÅŸlemin hukuka uygun olduÄŸu belirtilerek davanın reddi gerektiÄŸi savunulmaktadır.
TÜRK MÄ°LLETÄ° ADINA
Hüküm veren Ankara 10.Ä°dare Mahkemesi'nce iÅŸin gereÄŸi görüÅŸüldü:
Dava; davacının, 3417 sayılı Yasa uyarınca hesabında biriken tasarruf miktarının (Devlet Katkısı) ve nemasının ödenmesi istemiyle yaptığı baÅŸvurusunun zımnen reddine iliÅŸkin iÅŸlemin iptali ile söz konusu tutarların yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
29.4.2003 günlü 25093 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüÄŸe giren 4853 sayılı Çalışanların Tasarruflarını TeÅŸvik Hesabının Tasfiyesi ve Bu Hesaptan Yapılacak Ödemelere Dair Kanunun "Kapsam" baÅŸlıklı 2. maddesinde; "Bu Kanun, 3417 sayılı Kanun hükümleri uyarınca T.C. Ziraat Bankasında adlarına Tasarrufu TeÅŸvik Hesabı açılan ve bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihe kadar kendilerine 3417 sayılı Kanunun 6. maddesinin birinci ve iptal edilen üçüncü fıkraları gereÄŸi ödeme yapılmamış hak sahiplerini kapsar" hükmü, "Davalar" baÅŸlıklı 7. maddesinde; "3417 sayılı Kanunun mülga 2. maddesi kapsamındaki hak sahipleri tarafından bu Kanun kapsamına giren alacaklarla ilgili olarak yargı mercilerine açılmış ve devam eden davalar ile icra takipleri hakkında bu Kanun hükümleri uygulanır." hükmü yer almıştır.
4853 sayılı Kanunda sözü edilen mülga 3417 sayılı Kanunun 6. maddesinin I. fıkrasında; "Emeklilik veya ölüm halinde biriken tasarruf kesintileri ile Devlet ve iÅŸveren katkıları, BaÄŸ-Kur kapsamında olanlar bakımından tasarruf tutarları ve Devlet katkıları; ilgililere veya kanuni mirasçılarına neması ile birlikte ödenir." hükmü 3. fıkrasında ise; "En az 6 yıl tasarrufta bulunanlara istedikleri takdirde sadece tasarruf kesintileri, BaÄŸ-Kur kapsamında olanlar bakımından tasarruf tutarları ödenir." hükmü getirilmiÅŸtir.
UyuÅŸmazlık konusu olayda, 3417 sayılı Yasa uyarınca 6 yıldan fazla tasarrufta bulunup bu yasa kapsamından çıkan davacının durumunun, 4853 sayılı Yasanın 2. maddesi kapsamına girmediÄŸi ve sözü edilen yasanın 7. maddesinin uygulanma imkanının bulunmadığı anlaşılmakla, iÅŸin esasının incelenmesi gerektiÄŸi sonucuna varılmıştır.
Dava konusu iÅŸlemin tesis edildiÄŸi tarihte yürürlükte bulunan 3417 sayılı Çalışanların Tasarrufa TeÅŸvik Edilmesi ve Bu Tasarrufların DeÄŸerlendirilmesine Dair Kanunun 2. maddesinde; kamu görevlilerinin aylık ve ücretlerinden tasarruf kesintisinin yapılacağı, 3. maddesinde ; tasarruf miktarının ilgililerin aylık ve ücretlerinden yapılacak yüzde 2'si nispetindeki ''tasarruf kesintileri" ile ilgililerin aylık ve ücretlerinin yüzde 3' ü nispetinde " Devlet veya iÅŸverence saÄŸlanacak katkı" toplamından oluÅŸacağı, 4. maddesinde; kurumların bu Kanun. hükümleri çerçevesinde çalışanların aylık ve ücretlerinden yapılacakları tasarruf kesintisi ile saÄŸlanacak Devlet katkılarını, aylık ve ücret ödemesinin yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar T.C. Ziraat Bankasında personeli adına açtıracakları. "Tasarrufu TeÅŸvik hesabına" yatırmaları gerektiÄŸi, 6. maddesinin 1. fıkrasında; Emeklilik veya ölüm halinde biriken tasarruf kesintileri ile Devlet ve iÅŸveren katkılarının ilgililere veya kanuni mirasçılarına neması ile birlikle ödeneceÄŸi, 2. fıkrasında; en az 15 yıl tasarrufta bulunanlara istedikleri takdirde biriken tasarruf kesintileri Devlet ve iÅŸveren katkıları ile nemalarının toplamının 3/5' inin biriken tasarruf kesintilerinin ödeneceÄŸi, 3. fıkrasında; en az 6 yıl tasarrufta bulundukları takdirde sadece tasarruf kesintilerinin ödeneceÄŸi söz konusu yasa maddesinin son fıkrasında ise, en az iki yıl tasarrufta bulunanlara istedikleri takdirde tasarruf kesintileri, Devlet veya iÅŸveren katkıları toplamı üzerinden tahakkuk edecek nemaların 1/3'ünün her yıl ödeneceÄŸi hükme baÄŸlanmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, 3417 sayılı Yasa uyarınca 6 yıldan fazla tasarrufta bulunup, bu yasa kapsamından çıkarak aylıklarından yapılan kesintileri alan davacının hesabında kalan tasarruf miktarının (Devlet Katkısı) ve nemasının ödenmesi istemiyle yaptığı baÅŸvurusunun zımnen reddine iliÅŸkin iÅŸlemin iptali ile söz konusu tutarların nemalandırılarak, davalı idareye baÅŸvurduÄŸu tarihten itibaren iÅŸletilecek yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle bakılan davayı açtığı anlaşılmıştır.
Kamu görevlisi iken istifaen görevinden ayrılan, bu nedenle de 3417 sayılı Yasanın kapsamında belirlenen 2. maddesi dışına çıkmakla birlikte tasarruf kesintileri süresi 6 yıldan az olan bir davacının açtığı davanın temyizen incelenmesi aÅŸamasında, Danıştay 10. Dairesince yapılan itiraz üzerine Anayasa Mahkemesi'nin 18.11.1998 günlü E:1997/59, K:1998/71 sayılı karan ile 3417 sayılı Yasanın 6. maddesinin 3. fıkrasının "Yasanın 2. maddesi kapsamından çıkanlar" yönünden Anayasa'ya aykırı olduÄŸu gerekçesiyle iptaline karar verilmiÅŸ olup, bu karar 16.1.2000 günlü 23935 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Öte yandan; tasarruf kesintisi süresi 6 yıldan fazla olan ve görevinden istifaen ayrılan bir baÅŸka davacının açtığı davanın temyiz incelemesi aÅŸamasında yine Danıştay 10. Dairesince yapılan itiraz üzerine Anayasa Mahkemesi'nin 10.12.2001 günlü E:2000/361 sayılı kararı ile bu kez, 3417 sayılı Yasanın 6. maddesinin ikinci fıkrası ile üçüncü fıkrasının 18.11.1998 günlü, E:1997/59, K:1998/71 sayılı karar ile iptal edilen bölümü dışında kalan kısmının Anayasaya aykırılığı söz konusu maddenin dördüncü fıkrasının ise anılan hükümlerinin iptal edilmesi sonucu uygulanmayı olanağı kalmadığı nedeniyle iptaline karar verilmiÅŸ, bu karar 28.3.2002 tarihli ve 24709 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Anayasanın 153. maddesinde yer alan Anayasa Mahkemesince verilen iptal kararlarının geriye yürümeyeceÄŸi kuralı iptal edilen hükümlere göre kazanılmış olan hakların korunmasına yönelik olup, mutlak anlamda uygulanamayacağı görülmektedir. Öte yandan; Anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmiÅŸ olduÄŸu bilindiÄŸi halde görülmekte olan davaların Anayasa'ya aykırılığı saptanmış hükümler dikkate alınarak çözümlenmeleri Anayasanın üstünlüÄŸü ve hukuk devleti ilkesine aykırı bulunmaktadır.
3417 sayılı Yasanın 2.ve 3. maddeleri, 4447 sayılı Ä°ÅŸsizlik Sigortası Kanununun 62. maddesinin 3 numaralı bendi ile 01.06.2000 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmış ve yukarıda belirtildiÄŸi üzere 18.11.1998 gün ve E:l997/59, K:1998/71 sayılı Anayasa Mahkemesi kararı ile 3417 sayılı Yasanın 6.maddesinin 3. fıkrasının Yasanın 2. maddesi kapsamından çıkanlar yönünden iptaline ve yine Anayasa Mahkemesi'nin 10.12.2001 gün ve E:2000/23, K:200l/36l sayılı kararı ile de 3417 sayılı Yasanın 6.maddesinin 2.fıkrasının iptalinin yanı sıra 3. fıkrasının 6 yıldan daha az tasarrufta bulunup 3417 sayılı Yasanın 2. maddesi kapsamından çıkanlar dışındakilere iliÅŸkin hükümlerinin de Anayasa'ya aykırı olduÄŸuna ve iptaline karar verilmiÅŸ, böylece çalışan payı olarak biriken tasarruf kesintilerinin Devlet/iÅŸveren katkısı ve neması ile birlikte ödenmesi konusunda 3417 sayılı Yasanın 6.maddesinin 2 fıkrası ile getirilen en az 15 yıl tasarrufta bulunma ve 3. fıkrası ile getirilen en az 6 yıl tasarrufta bulunma zorunluluÄŸu tamamen ortadan kaldırılmış olduÄŸundan, artık çalışan payı olarak biriken tasarrufu teÅŸvik kesintilerinin Devlet katkısı ve neması ile birlikte çalışanlara iadesinin yalnız emeklilik ve ölüm halinde sözkonusu olamayacağı, kapsamında yer alan tüm çalışanlarının, kesintileri ve devlet katkılarının nemalarıyla birlikte ödenmesi gerektiÄŸi ortadadır.
Bu durumda, 20.07.1982 tarihinde kamu görevine baÅŸlayan ve halen Manisa Ä°dare Mahkemesinde Yazı Ä°ÅŸleri Müdürü olarak çalışan ve 3417 sayılı Yasa uyarınca 6 yıldan fazla tasarrufta bulunduktan sonra sadece tasarruf kesintilerini almak suretiyle bu yasa kapsamından çıkan davacının hesabında biriken Devlet katkıları ile birlikte nemalarının ödenmesine engel oluÅŸturan 3417 sayılı Yasanın 6. maddesinin 3. fıkrasının Anayasa Mahkemesinin 18.12.1998 günlü, E:1997/59 ve K:1998/71 sayılı kararı ile iptal edilmiÅŸ olması, yine Anayasa Mahkemesinin 10.12.2001 gün ve E:2000/23 , K:2001/361 sayılı kararı ile de 3417 sayılı Yasanın 6.maddesinin 2. fıkrasının iptalinin yanı sıra 3. fıkrasının 6 yıldan daha az tasarrufta bulunup 3417 sayılı Yasanın 2.maddesi kapsamından çıkanlar dışındakilere iliÅŸkin hükümlerinin de Anayasa'ya aykırı olduÄŸuna ve iptaline karar verilmiÅŸ olması karşısında; 4853 sayılı Yasa kapsamında ödeme yapılacaklar arasında yer almayan davacının hesabında bulunan Devlet katkısı karşılığı miktarın ve nemasının,Anayasa Mahkemesinin yukarıda alınan kararları uyarınca "mülkiyet hakkı" kapsamında nitelenerek davacıya ödenmesi gerektiÄŸi sonucuna varılmakla, isteminin reddine iliÅŸkin iÅŸlemde hukuka uygunluk bulunmamıştır.
Öte yandan, hukuka aykırılığı saptanan iÅŸlemler nedeniyle ilgililerin uÄŸradığı zararların tazmini. Anayasanın 125. maddesi gereÄŸidir.
Bu itibarla, davacının hesabında biriken devlet katkılarının, 4447 sayılı Yasanın yürürlüÄŸe girdiÄŸi 1.6.2000 tarihine kadar nemalandırılarak hesaplanması ve bulunacak miktarın, davalı idareye baÅŸvuru tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu iÅŸlemin iptaline, davacı adına açılan tasarruf teÅŸvik hesabında biriken Devlet katkısı ile anılan tutarın 01.06.2000 tarihine kadar hesaplanacak nemasının, davalı idareye baÅŸvuru tarihi olan 16.06.2005 tarihinden itibaren iÅŸletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine, aÅŸağıda dökümü yapılan 38,60 -YTL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta pulu ücretinin istemi halinde davacıya iadesine, kararın tebliÄŸ tarihinden itibaren 30 gün içinde Danıştay'da temyiz yolu açık olmak üzere, 29.12.2005 tarihinde oybirliÄŸi ile karar verildi.
BAÅžKAN
ÅžEBNEM ÖZTÜRK
27878
ÜYE
BERRÄ°N KARINCA
32818
ÜYE
ABDULLAH ARTUNÇ
33778