PaylaÅŸ twittle
EMEK PLATFORMU TALEPLERÄ°NÄ° SUNDU
Türkiye Kamu-Sen'in de aralarında bulunduÄŸu Emek Platformu bileÅŸenleri Sosyal Güvenlik ve Genel SaÄŸlık Sigortası Yasa Tasarısına iliÅŸkin ortak taleplerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na iletti
EMEK PLATFORMU TALEPLERÄ°NÄ° SUNDU
Türkiye Kamu-Sen'in de aralarında bulunduÄŸu Emek Platformu bileÅŸenleri Sosyal Güvenlik ve Genel SaÄŸlık Sigortası Yasa Tasarısına iliÅŸkin ortak taleplerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na iletti. Üzerinde uzlaşılan ortak talep metni ÅŸöyle:
SOSYAL SÄ°GORTALAR VE GENEL SAÄžLIK SÄ°GORTASI KANUN TASARISINA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N
EMEK PLATFORMUNU BÄ°LEÅžENLERÄ°NÄ°N
MUTABAKAT METNÄ°
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüÅŸülmekte olan Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanunu Tasarısının" deÄŸiÅŸtirilmesinde mutabık kalınan maddeleri ile deÄŸiÅŸiklik önerilerimiz Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına sunulmak üzere aÅŸağıda belirtilmiÅŸtir.
1. Uygulamada doÄŸabilecek sıkıntıların giderilmesi için Tasarıdaki iÅŸyeri ve aracının tanımı Ä°ÅŸ Kanununa uygun olarak yapılmalıdır.
2. Hizmet akdi ile çalışan süreksiz tarım iÅŸçileri
- Hizmet akdi ile çalışan ve aylık geliri prime esas kazancın altında olan ev hizmetlileri
- Bir günlük iÅŸlerde çalışan yövmiyeli iÅŸçiler
- Yıllık kazancının aylık ortalaması prime esas kazancın alt sınırının altında olan nam ve hesabına çalışanlarda,
- Atölyelerde çalışan tutuklu ve hükümlüler uzun vadeli sigorta kolları kapsamına da alınmalıdır.
3. Sigortalılığın sona erdirilmesinde, 506 sayılı Kanunun 107. maddesi uyarınca sigortalılık niteliÄŸinin sona ermesini ön gören süre korunarak madde yeniden düzenlenmelidir. (md.9)
4. Sigortalının iÅŸyerinde bulunduÄŸu sırada geçirdiÄŸi kazaların iÅŸ kazası sayılmasına sınır koyan düzenleme ile iÅŸe gidiÅŸ de ön görülen mutat güzergah ibaresi maddeden çıkartılmalıdır. (13/a,e)
5. Ä°ÅŸ kazası ve meslek hastalığı sonucu, iÅŸ göremezlik derecesini % 25 ve daha yukarı oranda kaybeden sigortalılara bu kanunun 82. maddesinde ön görülen prime esas kazancın alt sınırının %70'den az gelir baÄŸlanmamalıdır.
Sürekli iÅŸ göremez duruma düÅŸmeleri nedeniyle iÅŸten çıkartılan iÅŸçiler ile nam ve hesabına çalışanlardan malullük ve yaÅŸlılık aylığına hak kazanamamış olanlara da tüm iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanmalıdır. (md.19)
6. 21. maddenin son fıkrası ya tasarıdan çıkartılmalı ya da bu kanun kapsamındaki tüm sigortalıları kapsayacak ÅŸekilde düzenlenmelidir. (md.21)
7. Hekim tavsiyesine kabul edilir mazereti nedeniyle uyamadığını belgeleyen sigortalı hakkında yaptırım uygulanmamalıdır (md.22)
8. Malullük sigortasından yararlanmak için 5 yıl sigortalı olma ortalama her yıl için 180 gün malullük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortası primi ödemiÅŸ olmak yeterli görülmelidir.
Maddenin son paragrafındaki 1800 gün 900 gün olarak düzeltilmelidir (md.26)
9. Ä°ÅŸ Kanunumuzda esnek çalışma usulleri kabul edildiÄŸi dikkate alınarak, yaÅŸlılık aylını hak etmede ön görülen prim gün sayısı 506 sayılı kanundaki ÅŸekli ile tam aylıkta 7000 gün kısmi aylıkta 4500 gün olarak düzeltilmelidir.
- 50 yaşını doldurmuÅŸ olup erken yaÅŸlandığını raporla belgeleyenlere diÄŸer ÅŸartları yerine getirmiÅŸ ise yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanması ön görülmelidir.
- Ä°ÅŸe girmeden önce malul durumda olan sigortalılara 15 yıl sigortalılık süresini tamamlanıp 3600 gün prim ödemeleri halinde yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanmalıdır.
- Sakatların yaşlılık aylığını hak etme koşulları 506 sayılı Kanunda olduğu şekli ile kalmalıdır.
- Maden yer altı iÅŸlerinin sürekli iÅŸlerinde çalışanlara yaÅŸ sınırı 55 olarak ön görülmelidir. (md.28)
10. Aylıkların hesaplanmasına esas kazançların güncellenmesinde prim deÄŸiÅŸim oranı ile tüketici indeksindeki deÄŸiÅŸim oranı tam alınmalıdır.
- Aylık baÄŸlama oranı, sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının,
- 4320 gününün her 360 günü için % 4,2
- Sonraki 2880 gününün her 360 günü için %1,8
- Daha sonraki günlerin her 360 günü için % 2,
- Oranları esas alınarak hesaplanmalıdır.
- Malullük ve ölüm aylığı aylık baÄŸlama oranları ile sakatlık nedeniyle emekli olanların aylık baÄŸlama oranlarının hesaplanması buna göre yapılmalıdır.
- Sürekli iÅŸ göremezlik geliri, malullük ve yaÅŸlılık aylıkları, bu Kanunun 82. maddesine göre belirlenecek olan prime esas alt kazanç sınırının,
- Bekar sigortalı için % 50'sinden,
- Evli sigortalı ile hak sahibi durumundaki çocuklu dul sigortalı için % 60'ından,
- Evli ve hak sahibi durumundaki çocuklu sigortalı için % 65'den az olmamalıdır.
11. Evlilik yardımı miktarı 506 sayılı Kanunda olduÄŸu gibi 24 aylık tutar üzerinden hesaplanmalıdır. (mb.37)
12. Listede yer alan mesleklerin benzerlerinin ve emsallerinin de fiili hizmet süresi zammından yararlanması, benzer ve emsal mesleklerin ise yönetmelikle belirlenmesi maddeye konmalıdır.
13. Sigortalılar arasında farklı uygulamalara yer verilmeyerek Kamu görevlilerinin de primlendirilecek ücretleri prime esas kazanç kadar olmalıdır.
Ä°ÅŸ kazaları ve meslek hastalı, hastalık ve analık nedeniyle iÅŸ göremez duruma düÅŸen iÅŸçiler ile nam ve hesabına çalışanlarında iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi aldıkları sürece kısa ve uzun vadeli sigorta kolları primleri Hazinece karşılanmalıdır.
14. Sigortalılar arasında farklı uygulamalara yer verilmeyerek harp malullüÄŸü zammından iÅŸçiler ile nam ve hesabına çalışanlarda yararlandırılmalıdır. (md.47)
15. Ä°steÄŸe baÄŸlı sigortaya devam eden hak sahibi durumundaki aile ferdi GSS primi ödememelidir. (md.52)
16. Emekli aylıkları, her yıl Ocak ayında bir önceki yılın gayri safi yurt içi hasıla sabit fiyatlarla geliÅŸme hızı oranı kadar da ayrıca artırılarak emeklilere de refahtan pay verilmelidir. (md.55)
17. Ortodonti tedavisi de kapsama alınmalıdır. Sigortalıların saÄŸlık yardımları haklarını sınırlayan 63.maddenin son paragrafı maddeden çıkartılmalıdır.
18. Hasta refakatçisinde yaÅŸ sınırlaması kaldırılmalıdır. Hekimin gerekli gördüÄŸü her hastanın refakatçi gideri kurumca karşılanmalıdır. (md.65)
19. Herkesi kapsayacak ÅŸekilde zorunlu sigortalılık ön görüldüÄŸünden saÄŸlık yardımlarından yararlanmak için ön görülen 90 günlük staj süresi kaldırılmalıdır. (md.67)
20. Ayaktan tedavilerde katkı payı alınmamalıdır.
Halen uygulandığı gibi, SaÄŸlık Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Kurum uzmanlarınca, zorunlu iyileÅŸtirme vasıtası olarak kabul edilen ortez, protez araç ve gereçlerden de katkı payı alınmamalıdır. (md.68,69)
21. Herkes zorunlu GSS kapsamında olduÄŸundan ve staj süresinin kaldırılması da ön görüldüÄŸünden 71. madde tasarıdan çıkarılmalıdır.
22. Kurumun provizyon iÅŸlemlerini satın alması büyük istismarlara neden olabilecektir. Bu nedenle kurumun provizyon hizmetlerini satın almasına olanak saÄŸlayan madde metinden çıkartılmalıdır.
Sigortalıların istismarının önlenmesi için otel hizmeti olarak hizmet sunucuların sigortalıdan en çok protokol bedelinin iki katına kadar ücret alabilmeleri ön görülmelidir. (md.73)
Kurum saÄŸlık hizmeti sunucularının baÅŸvurularını deÄŸerlendirmede tıbbi etik ve ontolojik kurallara da uygunluÄŸa bakacak ÅŸekilde ikinci fıkrada düzenleme yapılmalıdır.
23. SaÄŸlık personeline baÄŸlanacak aylıkların düÅŸük olmaması için 80 ci maddenin ( c) fıkrası maddene çıkartılmalıdır. (md.80)
24. Devlet, sosyal sigortalar sistemine düzenli katkı saÄŸlamasına iliÅŸkin usul ve esaslar ile ön görülen miktarda genel saÄŸlık sigortasına da üçüncü taraf olarak düzenli katkı saÄŸlamalıdır.
25. Prim kaçağını önlemede önemli görev üstlenen Asgari iÅŸçilik komisyonu BaÅŸkanlığa baÄŸlı olacak yapıda oluÅŸturularak üyelerine görevlerine uygun ücret ödenmelidir.
26. 5434 sayılı Kanunun asgari aylığı düzenleyen maddesi yürürlükte bırakılmalıdır. (md.106)
27. Kamu görevlilerinin ikramiyelerinin Sosyal Sigortalar Kurumunca ödenerek Kumrun iÅŸyerlerinden tahsil etmesi uygulaması devam ettirilmelidir. (geçici madde 5)
28. Nam ve hesabına çalışan sigortalılara sosyal sigorta yardımlarından yararlanmaları primlerini ödemiÅŸ olma ÅŸartına baÄŸlanması sigortalılar arasında farklı uygulama oluÅŸturacağı gibi Sosyal sigorta haklarını kullanmalarını da engellemektedir.
Kaldı ki primleri tahsil etme ödevi kuruma aittir.
Anayasa da uygun düÅŸmeyen bu düzenlemeler Tasarıdan çıkartılmalıdır.
29. Bu kanunun yürürlüÄŸe girmesi ile mevcut sigortalıların 506, 5434 ve 1479 sayılı Kanunların yürürlükten kaldırılan maddeleri uyarınca yada yeni getirilen düzenlemeler gereÄŸi uÄŸrayacakları kayıpların kaldırılan mevzuat hükümlerine göre Hazinece karşılanacağına dair Tasarıya geçici madde ilave edilmelidir.
TÜRK-Ä°Åž
DÄ°SK
HAK-Ä°Åž
TÜRKÄ°YE KAMU-SEN
KESK
MEMUR-SEN
BASK
TTB
TMMOB
TÄ°ED
TÜM Ä°.E.D.
